Groen en geel

Het was mooi weer in Zweden en toch leek het wel niet helemaal helder. We dachten dat het van de warmte kwam, of dat het toch een beetje mistig was.
In het water van de meren lag een viezige, gele smurrie. Vervuiling, dachten we. Maar waar zou die dan van moeten komen? Mensen woonden daar in het noorden bijna niet en industrie was er al helemaal niet.
De oplossing was eenvoudig: ieder jaar zijn er een paar dagen, dat alle dennen besluiten hun stuifmeel rond te laten waaien. De zon wordt er door gedempt, de meren liggen vol. Na die paar dagen is de lucht weer helder en de meren weer schoon. Bijzonder!
Hier een voorbeeld van zo'n stuifmeelbom: als je er maar even aankwam, stoof het echt!
The weather in Sweden was fine and yet the air didn't seem quite clear. We thought it was because of the heat, or that it was a little foggy.
In the water of the lakes dirty looking yellow stuff floated. Pollution, we thought. But by whom or what? Up in north Scandinavia hardly any people live and there is hardly any industry.
The solution was easy: there are a few days in every year when all the fir trees decide to send their pollen around on the wind. The sun is dimmed a little by all that pollen in the air and the lakes are full with it. After those few days the sky is clear again and the water in the lakes is as clean as it was before. Special!
Here an example of such a pollenbomb: when you touched it very lightly a real cloud of pollen appeared!
Dat was het gele deel van Scandinavia. Verder was groen toch echt wel de hoofdkleur. Bomen, bomen, bomen werden afgewisseld door bos, bos, bos. En dan werden in Finland de meeste huizen ook nog groen geverfd. Finnen zijn bijna net zo onzichtbaar als deze vlinder, die we op een van onze wandelingen op een blad zagen zitten. Het plan is, om een draad te spinnen met al deze kleuren groen erin. Wanneer weet ik nog niet, maar het gaat binnenkort vast gebeuren: een echte Scandinaviëreis-draad!
That was the yellow part of Scandinavia. For the rest green really was the main colour. Trees, trees, trees alternated with woods, woods, woods. And then in Finland most houses were painted green. Fins are almost as invisible as this butterfly, which we saw sitting on a leaf, during one of our walks. Plans are to spin a yarn one day, with all these green tints. I'm not yet sure when, but it's bound to happen soon: a real Scandinavia-trip-yarn!

En als ik dan toch bezig ben lijkt een stuifmeel-kleur-draadje me ook niet gek.

And while I'm trying out colours in spinning, a pollen-coloured-yarn doesn't seem bad either.

Stine's weefgetouw

We reden vlak langs de Noorse grens en zagen de sneeuw nog op de bergtoppen liggen.
Niet ver van hier spelen de boeken zich af, die ik op het moment lees: de Dina-trilogie van Herbjørg Wassmo. Meer hierover in mijn andere blog, maar in het tweede deel, 'Het boek Benjamin' kwam ik deze passage tegen, die me trof en die bij alle weefverhalen past. We hebben zoveel van die boerderijen gezien, met al hun bijgebouwen, en ik kan me dus een voorstelling maken van wat hier beschreven wordt. Ook begrijp ik hieruit, dat niet iedereen zich een weefgetouw kon aanschaffen in de negentiende eeuw.

We travelled on, quite close to the Norwegian border. We saw the snow still on the mountains there. Not far from there the book are situated, which I'm reading now: the Dina trilogy by Herbjørg Wassmo. More about them in my other blog (sorry - just in Dutch at the moment), but in this second book about Dina's son Benjamin I found this passage which fits in with my weaving stories here. We saw so many of these huge farmhouses with all their outhouses, barns, etc. and so I can imagine what is described here. I also understand from it, that not everybody could afford his or her own loom in the 19th century.

>'God zegene dit weefgetouw! Zo'n krachtige kettingboom, met een goed handvat. Breed, maar loopt zo licht als een mirakel', zei Stine steeds weer.
Opdat niemand ooit aan de eigendomsverhoudingen zou kunnen twijfelen, had Dina Stine's initialen in de kettingboom laten snijden. Ze mocht hem meenemen naar Amerika, als ze dat wilde.
De vrouwen kwamen met garen, voddenrepen en dochters naar de hoeve om het weefgetouw te gebruiken. Want het weefgetouw werd niet verplaatst! Ze namen hun intrek in de grootste kamer van het knechtenverblijf, eigenlijk een woonkamer voor de boerenknechten. Maar de mannen vonden een weefkamer met vrouwen blijkbaar gezelliger, ook al betekende dat dat ze 's avonds met hun stinkende pijpen naar buiten, naar de veranda moesten.
De vreemde vrouwen ruilden voddenrepen, hielpen met het opzetten en afknippen. Ze lachten, roddelden en zongen. Ze deden hem denken aan versgekarnde boter, of aan smeltwater in wilde bergen.
De weefstertjes kwamen niet allemaal tegelijkertijd. Nee, ze kwamen als kabbelende golfjes tegen de aanlegsteiger.<

> 'God bless this loom! Such a strong warp beam, with a good handle. Wide, but still running as smooth as a miracle', Stine kept saying.
Because nobody should doubt who was the owner of this loom Dina had had Stine's initials carved into the warp beam. She could take it to America, if she wanted.
The women came to the farm with yarn, rag strips and daughters to use the loom. For the loom wasn't moved! They stayed in the biggest room of the farmhands' building, actually the farmhands' livingroom. But the men seemed to prefer a weavingroom with women in it, even if that meant that they had to go outside, to the porch, with their stinking pipes.
The strange women exchanged rag strips, they helped warping and cutting off the rugs. They laughed, gossiped and sang. They reminded him of fresly churned butter, or of melting snow in wild mountains.
The strange women didn't all come at the same time. No, the came like small rippling waves against the landing-stage.<

Het boek Benjamin is in Nederland een uitgave van De Geus (en zeer de moeite van het lezen waard)

In Holland this book is published by De Geus (and really worth reading)

Wadköping

In mijn vorige bericht sloeg ik het verblijf in Örebrö een beetje over. Toch hebben we daar een aangenaam dagje doorgebracht. In de vele informatie die we kregen en bij ons hadden stond, dat er een soort openluchtmuseum vlakbij moest zijn: Wadköping. Oude huizen waren er heropgebouwd en er zou veel te zien zijn over alle textiele activiteiten in dit gebied. Er was zelfs een Weverhuis (Vävargården) Dat moest ik natuurlijk zien.

Al vroeg stonden we op de uitgestorven parkeerplaats. We vreesden al, dat alles dicht zou zijn, maar nee: ook in Zweden hebben kinderen schoolreisjes en dit was daarvoor duidelijk een populaire bestemming. Omdat veel huizen pas later opengingen, besloten we eerst maar koffie te drinken. Op zich niet verkeerd, maar de schoolkinderen meldden zich daar gelijktijden voor een versnapering, dus dat werd even vol en de koffie liet lang op zich wachten.

In my last message I didn't say much about our stay in Örebrö. We did spend a nice day there, though. In the lots of info we got and had brought, we had read, that there should be an open air museum, quite near to the campsite: Wadköping. Old houses had been rebuilt there and there was supposed to be much on show about the textile activities in the area. There even should be a weaver's house (Väversgården). Of course that was something I had to see.
We were early at the museum. We feared everything would be closed here as well, but no: in Sweden schoolchildren have school outings in spring, too, and this looked like a popular destination for that. Because many houses opened a little later, we decided to have some coffee first. Not a bad idea, but the schoolchildren got some refreshment there as well (not much else to do at that moment) so it was pretty full there and it took a while before we had our coffee.

Maar hier is dan toch de hoofdstraat:

But here it is: the main street:

en de Vävargården

and the Vävargården die aan dit pleintje lag

which was on this little square

Helaas bevatte het wevershuis niets, wat met weven te maken had. Er was wel een mevrouw, die kussens maakte en verkocht. Wel aardig, maar niet spectaculair. Ze vertelde, dat ze ooit wel had geweven, maar dat de kosten van materialen zo hoog waren geworden, dat veel wevers met de hobby gestopt waren. Toen ik informeerde bij de receptie van het museum, hoorde ik hetzelfde. Als ik naar Zweden wilde verhuizen en in het wevershuis wilde gaan demonstreren, was ik welkom. Beetje moeilijk te realiseren.

Unfortunately the weaver's house had nothing on show that had anything to do with weaving. There was a very friendly lady, who made and sold pillows/cushions(?). Nice, but not spectacular. She told, that she had been a weaver, but that costs of weaving supplies had risen so high, that many weavers had had to stop. When I asked at the information desk of the museum, why there was no weaver in the weaver's house, I heard the same story. If I wanted to move to Sweden and demonstrate weaving in this house, I would be welcome. Bit hard to do.

We keken nog wat verder rond, en zagen dit interieur. met spinnewiel:

We looked around a bit more and saw this interior, with spinning wheel: en een met een reusachtig damasten tafellaken gedekte tafel

and a table with a huge damask tableclothNaast het museum lag een prachtig park, waar de tulpen net in bloei kwamen (het was eind mei, en bij ons waren de tulpen al heel lang uitgebloeid) Ook andere bolgewassen bloeiden, maar ook zomerbloemen kwamen al in bloei. Ook het kasteel (Örebroslott) bekeken we even.

Next to the museum was a lovely park, where the tulips were just starting to flower. In Holland it was over a month ago (we were there in the end of May) that we had tulips. Other bulbs were out as well, but there were also summerflowers that started. We also had a look had the castle (Örebroslott)

Alles bij elkaar hadden we een echte vakantiedag hier. Vooral aan de wandeling langs de Svartån-rivier denk ik met plezier terug.

Altogether we spent quite a nice day here. I especially like to remember the nice walk along the Svartån-river

Souvenirs

Het is vreemd, maar op de een of andere manier heb ik geen zin om te bloggen. Ik heb geen tijd, ik ben te moe, te depressief, of meer van die dingen. Er is in de tijd sinds we thuisgekomen zijn alweer zoveel gebeurd.

Toch vind ik, dat ik iets moet schrijven over onze vakantie: ik heb zoveel moois gezien in Scandinavië, vooral ook op textielgebied, dus alle reden om hier wat te laten zien. Dat moet ik dan wel doen voor ik alles vergeten ben: het voelt nu al, of het eeuwen geleden is, dat we op reis waren.
Want het was een reis. Geen vakantie! In de 44 dagen dat we onderweg waren bezochten we 22 campings en legden 5670 kilometer af. Het zou teveel tijd en ruimte kosten om hier over alles te schrijven wat we gedaan en gezien hebben, dus ik zal me vooral beperken tot de textiele ervaringen.

It's strange, but for some reason I'm not in the mood for blogging. I have no time, am too tired, too depressed or more of the same. Since we're back home so many things have happened.
Still I find, that I should write about our holidays: I've seen so many beautiful and interesting things in Scandinavia, especially on textiles, so there is every reason to show some of that here. I must do that before I've forgotten all about it: it already feels as if it's ages since we were travelling.
For it was a journey. Not exactly holidays! In the 44 days we were on our trip we spent the night on 22 different camp sites and travelled 5670 kilometers. It would take too much time and space to write here about everything we did and saw, so I'll mostly tell about the textile experiences.

We vertrokken op 21 mei en brachten de eerste nacht door in Lübeck, in noord Duitsland. We waren mooi op tijd om daar een daverende donderbui mee te maken, die de hele middag al gedreigd had. Gelukkig werden we bij het plaatsen van de caravan niet al te nat.
De volgende morgen gingen we op tijd verder en genoten van de rit naar Puttgarden, waar we met de veerboot naar Denemarken overstaken. Ons einddoel die dag was Roskilde, waar we kampeerden aan het eerste meer van deze reis. Er zouden er vele volgen. Hier de skyline van Roskilde (en het meer), met de kerk, waar de Deense koningen begraven zijn en worden.
We bekeken Roskilde, maakten kennis met onze reisgenoten (allemaal ook met camper of caravan), waaiden bijna weg en werden 's nachts wakker gehouden, door kraaiachtige vogels, die over ons caravandak marcheerden.

We left on May 21 and spent the first night in Lübeck, in northern germany. We were just in time for an enormous thunderstorm, which we had seen coming all afternoon. Fortunately we didn't get too wet while we put our caravan on its place.
The following morning we went on and enjoyed the beautiful road to Puttgarden, where we crossed to Denmark by ferry. Our final destination that day was Roskilde, where we camped on our first lake of the journey. Many would follow. In the picture the skyline of Roskilde (and the lake) with the church where all Danish kings are and will be buried.
We saw the sights in Roskilde, met our fellow travellers (all also with camping van or caravan), were nearly blown away by the wind and were kept awake during the night by big crow-like birds that marched on our caravan roof.

Via de lange, nieuwe brug bereikten we Zweden. We reden noordwaarts, kampeerden een nacht in Smålandstenar en bereikten toen Vadstena, een van de plaatsen die ik vooraf van een sterretje had voorzien. Hier is het centrum gevestigd van de Zweedse kantorganisatie en natuurlijk wilde ik daar wat van zien.
Dat bleek nog niet zo eenvoudig: bij de VVV waar we informatie wilden vragen, maakten we voor de eerste keer kennis met het feit, dat je een Zweed beter kunt opbellen als je hem iets wilt vragen. De dames op het toeristenbureau zaten aan de telefoon en bleven gezellig doorbabbelen. Bovendien merkten we hier ook voor de eerste keer, dat we wat te vroeg in Zweden waren. Bijna alles was nog gesloten en tentoonstellingen zouden pas (veel) later in de zomer geopend worden, waaronder een grote kanttentoonstelling. Jammer.
Maar we kregen wel een kaartje van de stad en daarop met kruisjes aangegeven, waar de kantwinkels waren. De eerste was helaas gesloten. We konden wel in de etalage kijken natuurlijk.

We took the long, new bridge to Sweden and drove north, spent a night on a campsite in Smålandstenar and then reached Vadstena, a town I'd marked with a star beforehand, because here the centre of Swedish lacemaking was supposed to be. Of course I wanted to see some of that.
That turned out not to be so easy. We went to the information office and for the first time during the trip (not the last) we learned that it's better to ring up a Swede when you want to talk to him or her. The ladies in the tourist office kept on chattering in their phones. When they finally found time to answer our questions we learned, that we were too early in the year: most things in Sweden were closed still and a big lace exhibition would be opened only a few weekes later. Such a pity.
But we did get a map of the town, marked with the places where the lace shops were. The first one was closed though. But of course we could look through the window! Iets verder vonden we de winkel van de Zweedse kantwerksters. Die was wel open. We keken eerst even in the etalage...

A little further on we found the shop of the Swedish lace workers. That was open. We first had a look in the window...

...en gingen toen naar binnen. Een aardige mevrouw wilde wel een praatje maken en ons van alles laten zien.

...and then we went inside. A nice lady was willing to have a chat and showed me all kind of things.

Natuurlijk kon ik niet met lege handen weggaan uit deze winkel. Daarom mijn eerste souvenirs: een boekje met tule patronen en een paar rolletjes linnen

Of course I couldn't leave this shop empty handed. Therefore here my first souvenirs: a book with lace patterns and a few bobbins of linen. We hadden de hele dag prachtig weer gehad, maar die nacht waren we blij, dat we niet helemaal aan het meer stonden. Na een prachtige zonsondergang stak er een storm op over het meer, die onze caravan liet schudden. We sliepen allemaal weinig die nacht.
Gelukkig viel de wind mee toen we weer de weg op gingen. Na een paar nachten in Örebro gingen we naar Johannisholm in Dalarna. Dalarna is het deel van Zweden, waar ik graag nog eens naar terug wil: we zagen daar al heel veel moois, maar reden toch ook zeker veel voorbij. Een van de bedrijven die we bezochten was de werkplaats, waar de beroemde houten Dalarna paardjes werden gemaakt. We kregen een demonstratie en de paardjes gingen grif van de hand. Natuurlijk had ik mijn paard liever uitgevoerd in linnen!

All day the weather had been fine, but that night we were glad, that our place was not right on the lake. After a wonderful sunset there came a storm, blowing over the lake and our caravan was really shaking. We all didn't get much sleep that night.
Fortunately the wind wasn't too bad when we went back on the road. After a few nights in Örebro we went to Johannisholm in Dalarna. Dalarna is the part of Sweden I liked best and I'd love to go back there one day: we saw a lot of beautiful things, but we drove past a lot as well. One of the places we visited was the workshop where the wooden Dalarna horses were made. We got a demo and many of the wooden horses were sold. Of course I preferred to have my horse made in linen!

Tot zover vandaag. Het begin is er en ik hoop binnenkort een vervolg te schrijven.

This is all for today. I hope to continue soon.